Welke bacterie ben jij?
Ben je benieuwd met welke bacterie jouw persoonlijkheid het meeste overeenkomt? Ben je een waterrat zoals Legionella? Ben jij net zo sociaal als Staphylococcus aureus, of ben je misschien even hardnekkig als Clostridioides difficile. Doe nu de persoonlijkheidsquiz!
Van 18-24 november vindt jaarlijks de World AMR Awareness Week plaats. Dit is een wereldwijde campagne om het bewustzijn rond antimicrobiële resistentie (AMR) te vergroten. Resistentie ontstaat wanneer bacteriën, virussen, schimmels en parasieten niet langer reageren op antimicrobiële middelen. Om deze campagne te ondersteunen hebben de HOST ziekenhuisapothekers van de Vlaamse ziekenhuisnetwerken deze ludieke en informatieve quiz gemaakt.
Start hieronder en ontdek binnen 5 minuten welke bacterie jij bent!
💡 Wist je dat? Bacteriën zijn overal te vinden… Op je huid en slijmvliezen bevinden er zich al miljoenen! Bacteriën worden opgedeeld in Gram-positieve en Gram-negatieve bacteriën. Dit is op basis van de structuur van hun celwand. De aan- of afwezigheid van deze celwand alsook de structuur ervan bepalen gedeeltelijk welke antibiotica werkzaam zijn tegen een bacterie.
💡 Wist je dat? Bacteriën zijn kleine, ééncellige organismen. Veel bacteriën, zoals Escherichia coli, vormen kolonies die zichtbaar worden tijdens het kweken in het laboratorium. Sommige bacteriën, zoals Pseudomonas aeruginosa of Staphylococcus aureus, vormen biofilms. In biofilms, hechten bacteriën zich aan oppervlakken en creëren ze een beschermende laag, waardoor ze beter bestand zijn tegen antibiotica.
💡 Wist je dat? Bacteriën komen voor in verschillende reservoirs, wat betekent dat ze zich in diverse omgevingen kunnen bevinden. Bijvoorbeeld, Escherichia coli en Clostridioides difficile leven vooral in de darmen van mensen en helpen bij de spijsvertering, maar kunnen ook ziekten veroorzaken. Legionella komt voor in water, zoals in leidingen en koeltorens, en kan longontsteking veroorzaken. Op de huid leven bacteriën zoals Staphylococcus epidermidis, die ook infecties kunnen veroorzaken. Bacteriën zoals Borrelia burgdorferi, de verwekker van de ziekte van Lyme, leven in teken. Ook in andere dieren komen bacteriën voor, wat benadrukt hoe veelzijdig bacteriële reservoirs kunnen zijn.
💡 Wist je dat? Bacteriën delen zich snel en efficiënt, wat bijdraagt aan hun vermogen om infecties te veroorzaken. Onder ideale omstandigheden zoals voldoende voeding kunnen sommige bacteriën, zoals Escherichia coli, zich in slechts 20 minuten vermenigvuldigen, wat het kweken in het laboratorium vergemakkelijkt. Andere bacteriën, zoals Mycobacterium tuberculosis of Borrelia burgdorferi delen zich trager, wat hun complexiteit bij infecties vergroot. Deze variaties in delingssnelheid beïnvloeden niet alleen hoe bacteriën reageren op behandelingen, maar ook hoe ze in een laboratorium worden gekweekt en bestudeerd. Een hele uitdaging!
💡 Wist je dat? Sommige bacteriën produceren toxines die schadelijke effecten op het lichaam hebben, terwijl andere dat niet doen. Clostridioides difficile en Staphylococcus aureus zijn voorbeelden van bacteriën die krachtige toxines aanmaken, die de normale werking van het lichaam verstoren, wat kan leiden tot ernstige infecties en ontstekingen. Aan de andere kant zijn bv. Borrelia burgdorferi en Legionella pneumophila niet bekend voor toxineproductie. In plaats daarvan verspreiden deze bacteriën zich door het lichaam en veroorzaken schade zonder gebruik te maken van toxines.
💡 Wist je dat? Bacteriële infecties kunnen op één plek in het lichaam optreden of zich verspreiden naar meerdere gebieden. Bijvoorbeeld, Clostridioides difficile veroorzaakt meestal symptomen zoals diarree en buikpijn. In tegenstelling kan Borrelia burgdorferi, de verwekker van de ziekte van Lyme, symptomen in verschillende delen van het lichaam veroorzaken, zoals huiduitslag, gewrichtspijn en neurologische problemen. Salmonella leidt vaak tot maagklachten en koorts, maar kan ook andere organen aantasten als de infectie ernstig is. De locatie van symptomen hangt dus af van de specifieke bacterie en de infectie die het veroorzaakt.
💡 Wist je dat? De effectiviteit van de behandeling van bacteriële infecties verschilt aanzienlijk, vooral door de antibioticaresistentie. Het aanhoudend overmatig gebruik en misbruik van antibiotica, zowel in de humane als in de diergeneeskunde, maar ook in de landbouw, heeft het ontstaan en de verspreiding van antibioticaresistentie in de hand gewerkt. Pathogenen zoals MRSA en bepaalde stammen van Escherichia coli en Pseudomonas aeruginosa beschikken over resistentiemechanismen die ze moeilijker behandelbaar maken. Het gebruik van breedspectrumantibiotica kan bijdragen aan de verspreiding van antibioticaresistente bacteriën, aangezien deze antibiotica zowel schadelijke bacteriën als de normale microbiota beïnvloeden. Dit creëert selectiedruk die de ontwikkeling van resistente stammen bevordert. Het is daarom van cruciaal belang antibiotica gericht toe te passen om de effectiviteit van behandelingen en de bestrijding van resistente bacteriën te waarborgen.
💡 Wist je dat? Bacteriën kunnen op verschillende manieren worden verspreid, afhankelijk van hun type. Escherichia coli en Salmonella worden vaak verspreid via de fecaal-orale route, bijvoorbeeld door inname van besmet voedsel of water. Legionella verspreidt zich via waterdruppels vanuit besmette leidingen of koeltorens, wat kan leiden tot longontsteking. Borrelia burgdorferi, de verwekker van ziekte van Lyme, wordt verspreid door teken. Daarnaast kunnen bacteriën zoals MRSA zich verspreiden door direct contact met geïnfecteerde wonden of besmette oppervlakken. Het is belangrijk om bewust te zijn van deze verspreidingsroutes om infecties te voorkomen en de gezondheid te beschermen.
💡 Wist je dat? Nosocomiale infecties zijn infecties die patiënten oplopen tijdens hun verblijf in een ziekenhuis of andere zorginstelling. Indien de infectie optreedt meer dan 48 uur na opname, werd deze infectie hoogstwaarschijnlijk in het ziekenhuis opgelopen. Indien de infectie vroeger dan 48 uur na opname optreedt, is de kans groot dat deze nog in de thuissetting werd opgelopen. Nosocomiale infecties kunnen worden veroorzaakt door verschillende bacteriën, waaronder MRSA, Pseudomonas aeruginosa en Clostridioides difficile, die vaak in ziekenhuizen voorkomen. Daarnaast kunnen bacteriën zoals Staphylococcus epidermidis infecties veroorzaken wanneer vreemd materiaal (waaronder katheters) ingebracht worden bij de patiënt. Het is cruciaal voor zorgverleners om strikte hygiënemaatregelen (handhygiëne, reinigen en ontsmetten van materialen en omgeving) te volgen om de verspreiding van deze infecties te voorkomen.
Wat is een belangrijke factor in de verspreiding van antibioticaresistente bacteriën?
Overmatig gebruik van breedspectrumantibiotica kan bijdragen aan de verspreiding van antibioticaresistente bacteriën. Deze antibiotica beïnvloeden niet alleen schadelijke bacteriën, maar ook de normale bacteriële flora. Hierdoor krijgen resistente bacteriën meer ruimte om zich te vermenigvuldigen. Dit proces wordt selectiedruk genoemd.
Had jij dit correct? Vergeet dan zeker niet jouw gegevens in te vullen en maak kans op een prijs!
Je bent Salmonella! Je bent een realist en je deelt graag je levenservaring met zoveel mogelijk mensen rondom jou. Omgekeerd laat je je ook steeds graag inspireren door de ervaringen van anderen. Je trekt er graag op uit in de natuur, liefst met je trouwe viervoeter. Tropische bestemmingen trekken je aan, waar je graag nieuwe smaken ontdekt en bijzondere gerechten probeert. Je hebt een zwak voor verse producten, vooral eieren, kip en melk, en je geniet ervan om deze ingrediënten in je maaltijden te verwerken. Eens terug thuis houd je weliswaar graag vast aan eenzelfde routine; dit geeft jou een mentale gemoedsrust.
💡 Wist je dat? Salmonella is een groepsnaam voor meer dan duizend verschillende Gramnegatieve types bacteriën. De meeste van deze varianten veroorzaken een milde zelflimiterende gastro-enteritis die vaak geen antibiotica vereist. Uitzonderingen zijn Salmonella typhi en Salmonella paratyphi die wel een systemische en ernstige infectie kunnen veroorzaken. Besmetting kan vermeden worden door een goede voedsel- (o.a. voldoende verhitten) en handhygiëne.
Je bent Staphylococcus epidermidis! Je bent een positief ingestelde persoon. Je bent discreet en bescheiden, maar je staat altijd paraat om te ondersteunen. Een goede huidverzorging vind je belangrijk. Je vindt het niet erg om bezweet te geraken tijdens het sporten of een activiteit. Je bent zeer vredelievend, maar af en toe, als ze aan je spullen komen, kan je toch venijnig uit de hoek komen.
💡 Wist je dat? S. epidermidis een Grampositieve bacterie is? Deze bacterie onderscheidt zich visueel van S. aureus doordat de kolonies vaak kleiner en witter zijn dan die van grote broer S. aureus (goudgeel en hemolytisch). Hij voedt zich met dode huidcellen. S. epidermidis heeft een positieve invloed op de huid: zijn aanwezigheid versterkt de huidbarrière, speelt een sleutelrol bij metabole processen die de huid beïnvloeden en beschermt tegen andere meer schadelijke bacteriën (kolonisatieresistentie). Bij beschadiging van de huid kan deze bacterie infecties veroorzaken, bij voorkeur op plaatsen waar vreemd materiaal aanwezig is, zoals bv. katheter- en prothese-infecties.
Je bent MRSA of methicilline-resistente Staphylococcus aureus! Jij ziet het leven door een gouden bril en voelt je als een vis in het water in grote groepen mensen. Daarnaast ben je een echte dierenvriend. Je houdt van afwisseling en variatie, maar je hebt ook een sterke eigen mening waardoor je niet snel van je stuk te brengen bent. Je bent altijd op zoek naar nieuwe ervaringen en uitdagingen. Dit maakt je leven kleurrijk en vol verrassingen.
💡 Wist je dat? MRSA voluit staat voor methicilline-resistente Staphylococcus aureus. Het is een Grampositieve bacterie die resistent is tegen alle beta-lactam antibiotica met uitzondering van ceftaroline. De term "aureus" betekent "goudkleurig" en verwijst naar de kenmerkende goudgele kleur van de kolonies wanneer de bacterie in het lab gekweekt wordt. Soms kunnen besmette wondes ook een goudgele schijn vertonen. Je kan drager zijn van deze bacterie in je neus of op je huid zonder symptomen te vertonen.
Deze bacterie kan een breed scala aan infecties veroorzaken, waaronder huidinfecties, endocarditis (ontsteking van de hartkleppen) en osteomyelitis (infectie van het bot). Dit kan trouwens evenzeer het geval zijn met methicilline-gevoelige S. aureus (MSSA).
Een goede handhygiëne is cruciaal om de verspreiding van MRSA te voorkomen. Als infectiepreventieve maatregelen niet goed worden nageleefd, kunnen er uitbraken in ziekenhuizen en zorginstellingen ontstaan. Daarom staat MRSA vaak bekend als de "ziekenhuisbacterie."
Je bent Legionella pneumophila! Jij voelt je het meest thuis in een waterrijke omgeving: bubbelbaden, wellness, douchen; je vindt het allemaal zalig. Je houdt niet van verandering, je werkt het liefste op 1 vaste plek. Grote groepen zijn niet jouw ding (ook mede omdat je niet goed kan delen). Je beschikt bovendien over het talent om je ongezien te verplaatsen, net als een getrainde militair die zich in vijandelijk gebied beweegt. Onopgemerkt door de buitenwereld kun je zo op strategische wijze grote schade aanrichten.
💡 Wist je dat?
Legionella pneumophila is een Gramnegatieve bacterie die voorkomt in stilstaand water met een temperatuur tussen 25 en 55°C. Hoewel de meeste mensen niet ernstig ziek worden wanneer ze in contact komen met L. pneumophila, kunnen ernstige infecties voorkomen. L.pneumophila pneumonie is een ernstige longinfectie, soms ook wel veteranenziekte genoemd, die in 10-30% van de gevallen dodelijk is. De ziekte treft voornamelijk ouderen en patiënten met een verlaagde immuniteit.
Besmetting vindt plaats door het inademen van de bacterie in zeer kleine waterdruppels (aerosol) die door verneveling van water in de lucht kunnen komen. Daarom wordt aanbevolen om apparaten die water vernevelen regelmatig schoon te maken en geen water in deze apparaten te laten staan als ze langer dan een week niet gebruikt worden. Meer informatie kan je vinden op Legionella.pdf (zorg-en-gezondheid.be)
Je bent Clostridioides difficile! Jij bent die opvallende persoon die altijd net dat beetje extra flair toevoegt, vooral als alles in een routine dreigt te geraken. Met je unieke manier van denken en je talent om verandering te brengen, weet je precies hoe je de boel kunt opschudden en de aandacht kunt trekken. Je hebt een gave voor het doorbreken van patronen en het toevoegen van nieuwe energie aan situaties die anders misschien vast zouden lopen. Je weet dingen interessant te houden, zelfs als de uitdagingen ongebruikelijk zijn. Je kracht ligt in je vermogen om een blijvende indruk te maken, zelfs wanneer anderen misschien moeite hebben om je bij te houden.
💡 Wist je dat? Clostridioides difficile een veelvoorkomende oorzaak is van diarree bij patiënten in het ziekenhuis? Deze bacterie leeft doorgaans onschuldig in onze darmen, maar kan ernstige infecties veroorzaken, vooral na het gebruik van antibiotica. Antibiotica verstoren immers de balans van onze darmbacteriën, waardoor C. difficile de kans krijgt om zich te vermenigvuldigen. Enkel wanneer de bacterie toxines produceert, wordt de darmwand beschadigd, wat kan leiden tot ernstige diarree, buikpijn, koorts en soms zelfs levensbedreigende complicaties. C. difficile vormt sporen die extreem resistent zijn tegen de courant gebruikte ontsmettingsmiddelen. Deze sporen kunnen maandenlang overleven en zich verspreiden, waardoor infecties soms moeilijk te bestrijden zijn. Goede handhygiëne en de juiste voorzorgsmaatregelen zoals grondige ontsmetting van contactmaterialen en omgeving zijn cruciaal om verspreiding te voorkomen.
Je bent Borrelia burgdorferi! Iedereen kent jou, en jij kent iedereen. Je hebt een sociale persoonlijkheid en je omringt je graag met veel vrienden en familie. Alleen zijn is niets voor jou. Je bent een echt buitenmens en geniet van alles wat de natuur te bieden heeft; lekker wandelen in de bossen met je hond is je hobby. Jouw voorkeur gaat uit naar fijne zomeravonden in plaats van gezellige winteravonden. Als er belangrijke beslissingen genomen moeten worden, neem je daar graag jouw tijd voor.
💡 Wist je dat? Je wordt doorgaans besmet met Borrelia burgdorferi via een tekenbeet. De teek injecteert de bacterie, samen met haar speeksel, in jouw bloedbaan. Doordat de Gramnegatieve bacterie eerst van de darmen naar de speekselklieren van de teek moet verhuizen, duurt de overdracht eventjes. Indien je de teek verwijdert binnen de 24u is de kans op een besmetting bijgevolg heel erg klein. Een infectie met B. burgdorferi wordt vaak de ziekte van Lyme genoemd. Teken zijn het meest actief van maart tot en met november. Een erythema migrans (de gekende uitbreidende rode ring maar soms eerder een atypische rode vlek) is het bewijs dat de teek besmet was met Borrelia maar hoeft niet steeds voor te komen of kan onopgemerkt voorbij gaan. Naast de typische huiduitslag kunnen er ook infecties optreden van van het zenuwstelsel (facialisparese: scheve mondhoek), het kniegewricht of het hart.
Je bent Escherichia coli! Je bent iemand die graag onder de mensen is en houdt van grote verjaardagsfeestjes met veel volk. Uitstapjes naar toeristische trekpleisters zijn echt je ding, en daarbij hoort uiteraard een lekker glaasje wijn en een etentje ’s avonds bij kaarslicht met een lekker ijsje achteraf. Je bent iemand die positief ingesteld is, een vriend/vriendin waarop je kan rekenen. Je bent zachtaardig en je laat je mening af en toe beïnvloeden door anderen.
In je professionele leven schuif je to do’s niet graag op de lange baan en vind je een vaste werkplek niet belangrijk. Je wisselt al eens graag van bureau (andere collega’s rondom jou beamen dit) of je werkt ook soms van thuis. Je hebt een belangrijke functie in je organisatie en zorgt ervoor dat processen goed verlopen.
💡 Wist je dat?
Escherichia coli bacteriën behoren tot de familie van de Enterobacterales en herken je onder de microscoop als staafvormig en gramnegatief aankleurend (roze). E. coli is één van onze darmcommensalen, die nodig zijn om voedsel te kunnen verteren. Daarnaast produceert E. coli ook vitamine K, dat bijdraagt aan het natuurlijk bloedstollingsproces.
Deze bacterie is de belangrijkste verwekker van urineweginfecties in de ambulante omgeving/praktijk maar kan ook andere infecties veroorzaken zoals reizigersdiarree of voedselvergiftiging (o.a. via onvoldoende doorbakken kip, rauwe groenten). Infecties met E. coli kunnen variëren van mild tot zeer ernstig, afhankelijk van de virulentiefactoren van de bacterie en de gezondheidstoestand van de persoon.
Je bent Pseudomonas aeruginosa! Je vrije tijd breng je liefst door met je dichte, hechte vriendenkring waar je gemakkelijk alles mee deelt. Je houdt van water: zwemmen, wandelingen langs de branding, zeilen, maar ook een herfstwandeling met je laarzen door de modder en de velden spreekt je aan…
Je bent selectief in je communicatie en hecht waarde aan vertrouwen, maar met de juiste mensen bloei je echt op. Als je een mening hebt, ben je standvastig en volhardend, wat getuigt van je sterke overtuigingen. Je bent een echte huismus, en als je eenmaal je fijne plek gevonden hebt, blijf je er graag. Op werk houd je van variatie en diversiteit in je taken, wat je creativiteit en motivatie stimuleert. Je vindt vooral voldoening in beroepen waarin je voor anderen kunt zorgen, zoals in de gezondheidszorg of in een verzorgende rol.
💡 Wist je dat?
P. aeruginosa is een Gramnegatieve staafvormige bacterie. De bacterie houdt van waterige milieus. P. aeruginosa is intrinsiek resistent voor bepaalde antibiotica en kan daarnaast ook gemakkelijk resistentie verwerven via verschillende mechanismen. Verder beschikt ze over het vermogen tot biofilmvorming waardoor een infectie met deze bacterie moeilijk te behandelen is. P. aeruginosa is een gevreesde ziekteverwekker die voornamelijk leidt tot nosocomiale infecties zoals ventilator-geassocieerde pneumonie en is een belangrijke ziekteverwekker bij personen met mucoviscidose.